Zigeuners

Een van mijn lievelingste monologen in de literatuur ooit is de monoloog van Mitke, het personage uit drama Koštana van Bora Stanković. Het boek zelf vind ik ook mooi maar deze monoloog is buitengewoon mooi. Mitke is dronken, hij zingt samen met de zigeuners uit het dorp en hij beschrijft zijn gevoelens, zijn verlangen naar Koštana, naar haar zwarte ogen en zwarte haar... Deze monoloog is zeer bijzonder omdat Bora Stanković meesterlijk het gevoel van weemoed verwoordt... Wanneer ik weemoed zegt denk ik aan onze sevdah of Portugeese saudade...het begrip dat bijna niemand met woorden kan uitleggen. In het boek spelen de zigeuners en hun muziek een grote rol. Dat vind ik best leuk want ik ben een grote liefhebber van de cultuur, tradities en gewoontes van Roma. Ze zijn een bijzonder volk, vind ik. Ze reizen vaak, ze gaan van een plaats tot de andere, ze zijn niet honkvast, ze genieten van alcohol, vrouwen en muziek...en ze verlangen naar iets...en ze streven naar iets „zonder te weten waarnaar“ (Titaantjes). Dit is een lied van Nada Knežević – Ciganska noć (Les Gitans, De nacht van zigeuners)

Ole – le, ole – le, ole- le...

Zigeuner, waarom verbergt je je verdriet?
Daar, wie weet het waar, er is een verlatene en oude
Groep die door de tijd geslaan wordt
Maar die tot vergetenheid nog niet behoort.
De tent is hun huis, het lied is hun vriend...

Terwijl de gitaar naast de fonkelende vuur jankt
Trillen de ogen vol met vlam samen met haar...
Laat de klanken van liederen en de verte horen,
Laat de viool spelen, dit is de nacht van zigeuners!

Waarom nu de pijn voelen? Het lied troost je,
Laat de ogen met het geluk tenminste deze nacht schitteren...
Er is geen glans van de morgen en van de reis,
Het hart houdt van dwalen – dit is de passie van zigeuners...

Ole – le, ole – le, ole- le...